Wojciech Zamecznik (1923-1967)

Wojciech Zamiecznik ur. 13.01.1923- zm. 12.05.1967. Z wykształcenia architekt. Zajmował się fotografią , typografią, filmem, grafiką użytkową. Znany jest z wykorzystania eksperymentalnego fotografii w plakacie.Wraz z Wojciechem Fangorem tworzy pierwszą instalację przestrzenną. Styl Zamecznika jest surowy i poważny.

 

Plakat do filmu „Nieznośna dziewczyna z 1957”

     Plakat dla Cyrku z 1963r.

Nawet w tak trywialnym temacie macie mamy  pewna surowość i powagę.

 

fot. „bez tytułu”

Wojciech Fangor (1922-2015)

Wojciech Fangor ur. 15.11.1922 r. w Warszawie. Zmarł 25 października 2015 roku tamże.

Plakacista, rysownik, malarz, projektant, rzeźbiarz. Współtwórca „polskiej szkoły plakatu”.

Plakat do filmu z 1948r. „Maclovia” autor W. Fangor

 „Mury Malapagi” 1952r.

Plakat do filmu „Mury Malapagi” stał się jednym wg. opinii z inicjujących polską szkołę plakatu.
Która cieszy się za granicą renomą obecnie.

Plakat do filmu z 1959r. „Czarna Carmen” autor W. Fangor

Malarstwo i Plakat Fangora to podobne motywy plastyczne. Operował monumentalną i uproszczoną formą. w 1970 r. jako jedyny dotychczas artysta miał indywidualną wystawę malarstwa w Muzeum Guggenheima w Nowym Yorku. 

W 1958r. tworzy pierwszą w sztuce światowej instalacje przestrzenną. Od lat 60-tych do końca 90-tych mieszkał w USA. Stworzył także opracowanie plastyczne dla przystanków II linii metra w Warszawie (prace na opracowaniem trwały w latach (2007-2015).

Forma przestrzenna stworzona wraz z Zamecznikiem

Obecni twórcy związani z Warszawą

Rosław Szaybo (ur 1933r.) plakacista, projektant okładek płyt i książek. W 1961 r. ukończył wydział Malarstwa na warszawskiej ASP w pracowniach Fangora (malarstwo) i Henryka Tomaszewskiego (plakat). W latach 1966-1993 wyjechał do Wielkiej Brytanii tam pracował jako niezależny projektant. w latach 1993-2014 prowadził pracownię fotografii w ASP w Warszawie. Prowadził program kulinarny w telewizji z żoną.

okładka zespołu Judas Priest British steel zaprojektowana przez Szaybo

Rafał Olbiński (ur 1943 r.) malarz, grafik. Ukończył Warszawską Politechnikę na wydziale architektury. Wyemigrował do Stanów w 1982 roku. Prowadzi także współpracę z pismami The NewYork Times i Der Spiegel. W Polsce zajmował się m.in. projektowaniem okładek płyt. W 1994 zostałlaureatem Międzynarodowego Oskara za najbardziej niezapomniany plakat na świecie w konkursie Prix Savignac w Paryżu. W1976 laureat pierwszej nagrody w konkursie Instytutu Praw Człowieka w Salsburgu.

   

 Plakaty do sztuk teatralnych

Plakat na konkurs Nowy York stolicą świata

nagroda za niezapomniany plakat świata 

Wiktor Sadowski (ur. 1956r.) Dyplom w pracowni Henryka Tomaszewskiego. Wielokrotnie nagradzany plakacista. Zajmuje się plakatem, ilustracją i malarstwem.
Plakaty do sztuk teatralnych i filmów:

„Ośrodki plakatu w Polsce” ...związani z stołeczną ASP

Wielu wybitnych plakacistów było związanych z Warszawską Akademią Sztuk Pięknych, oto kilka sylwetek
 Eryk Lipiński (1908-1991) karykaturzysta, grafik, ilustrator, plakacista. Współzałożyciel tygodnika satyrycznego Szpilki, wydawanego w Polsce w latach 1935-1994. Współpracował także z innymi polskimi wydawnictwami periodycznymi: Przekrojem, Przeglądem kulturalnym, Trybuną Ludu „Panoramą, Panoramą, Zwierciadłem. Stał się inicjatorem, komisarzem i uczestnikiem I Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie w 1966. W 1978 założył Muzeum Karykatury w Warszawie i był pierwszym dyrektorem, do śmierci w 1991.

okładki tygodnika Szpilki

Henryk Tomaszewski (1914-2005) absolwent Szkoły Przemysłu Graficznego jako rysownik litograf, oraz Warszawskiej ASP - malarstwo (studia w latach 1934-1939r.). Na Akademii Sztuk Pięknych wykładał w latach 1952-1985.  Plakatem zajął się w 1936 roku. Współpracował z teatrem warszawskim i z kilkoma gazetami, opracował graficznie wiele książek i wystaw. Tworzył do tygodnika satyrycznego Szpilki. Początkowo wprowadza nową jakość, wprowadzając do plakatu swój malarski styl. Po wojnie dominuje synteza, lapidarna wypowiedź za pomocą środków graficznych, które dopełnia barwną plamą. Aluzje i niedomówienia w jego pracach skłaniają do dłuższej, pogłębionej analizy.

Od 1958 r. należał do elitarnego towarzystwa Aliance Graphique Intrnational (AGI), a w 1976  r. otrzymał tytuł Honorowego Projektanta Królewskiego (Honorary Royal Desinger) od Royal Society of Arts w Londynie.

Józef Mroszczak (1910-1975) polski plakacista, autor opracowań graficznych książek. Studiował w Krakowie i Wiedniu. Współorganizował Wolną Szkołę Malarstwa i Rysunku w Katowicach w 1937r. W latach okupacji hitlerowskiej przebywał w Nowym Targu, gdzie uczył rysunku i reklamy w miejscowej Szkole Handlowej. W 1952 prowadził Katedrę Grafiki Użytkowej na ASP. Współorganizator pierwszego na świecie Muzeum Plakatu w Wilanowie. Pomysłodawca i twórca Międzynarodowego Biennale Plakatu w Warszawie. Współzałożyciel pisma "Projekt". W 1965 roku otrzymał Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Edytorskiej w Lipsku, w 1966 roku zdbobył nagrodę na Międzynarodowym Biennale Grafiki, a w 1968 nagrodę Szwajcarskiego Związku Grafików "Prisma".

 

wystawa w muzeum w Wilanowie

Julian Pałka (1923-2002) studiował po wojnie w ASP w Warszawie, na wydziale grafiki u Józefa Mroszczaka i malarstwa u Jana Cybisa. Od 1968 roku prowadził Katedrę Projektowania Typograficznego w Warszawskiej ASP. W 1965 r. z Henrykiem Tomaszewskim zaprojektował tysiączłotowy banknot z wizerunkiem Kopernika. 

 

 

projekt banknotu (awers)

Trochę historii...Preludium „polskiej szkoły plakatu”

Termin „polska szkoła plakatu” nie istniej jako odniesienie jak do nurtu w sztuce np. Prerafaelici czy Bauhaus, polska szkoła plakatu nie było zorganizowaną formacją, mianem tym określa się artystów plastyków którzy w latach mniej więcej 1950– 1970 działali w Polsce (byli Plakami) i zajmowali się projektowaniem plakatów do sztuk teatralnych, wydarzeń kulturalnych i filmów. Było to zjawisko społeczne, ulegające przemianom. Widać jak plakaty rozwijały się w formie poprzez rozbudowane bogate kompozycje malarskie, rysunkowe i kolaże, po grafiki kojarzone z pop-artem, także kolaże grafiki z kadrami filmowymi. Z czasem następuje synteza wszystkich środków graficznych, gdzie często dużą rolę w kompozycji odgrywa biel papieru.

Preludium:  Henryk Tomaszewski plakat do filmu „Symfonia pastoralna”  z 1947r.

Henryk Tomaszewski w 1947 roku, wraz z Erykiem Lipińskim, otrzymał propozycję projektowania plakatów dla przedsiębiorstwa Film Polski. Gdzie rozwinął sztukę projektowania plakatu na najwyższy poziom.

Tomaszewski zdobył 5 pierwszych nagród w 1948 na Międzynarodowej wystawie plakatu filmowego w Wiedniu, zapoczątkowało to międzynarodowe zainteresowanie polskim plakatem i również sukces polskich plakacistów.

Galeria plakatów które zapoczątkowały „polską szkołę plakatu”:

Plakat do filmu pt. Symfonia pastoralna z 1947r.

Plakat do filmu pt. Batyłeczka z 1948r.

Plakat do filmu pt. Obywatel Kane z 1947r.

Plakat do filmu pt. Niepotrzebni mogą odejść z 1947r.

Plakat do filmu pt. Pod niebem Sycylii z 1948r.

Wstęp

Witam wszystkich potencjalnych czytelników. Blog ten jak nagłówek wskazuje będzie o polskich plakatach filmowych, ale nie tych które znamy obecnie, które są zlepkiem typografii i zdjęcia. Opiszę plakaty do filmów z czasów początków i rozkwitu nurtu, który istniał w Polsce — polska szkoła plakatu. Osoby zaznajomione z tematem wiedzą iż niestety obecnie ten nurt w sztuce Polskiej już nie istnieje. W jednym z wywiadów Lech Majewski plakacista, grafik, uczeń Henryka Tomaszewskiego (Jeden z największych artystów plakatu w dziejach tej dyscypliny sztuki. Wybitny grafik, ilustrator i pedagog, współtwórca polskiej szkoły plakatu.) mówi o upadku polskiego plakatu, o tym, że zapomnieliśmy o tej gałęzi sztuki, a mieliśmy się czym pochwalić. Niestety z postępującą globalizacją przechwyciliśmy zachodnie podejście do plakatu filmowego. Obecnie nie zobaczymy wizji artysty na temat danego obrazu, lecz suchą typografię wklejoną między zdjęcia, często będące kadrami z filmu. Będzie to blog o historii, czegoś co już prawdopodobnie nieodwracalnie umarło. Jeśli przytoczyć fakt iż sam Juliusz Machulski (obecnie żyjący, uznany wielokrotnie reżyser) musiał negocjować ze sponsorami i dystrybutorami, wygląd plakatu do filmu ˜ƒ„Vinci” (zdj. pod tekstem). Z obawy i przez nieznajomość tematu, w drodze konsensusu, wydano dwa oficjalne plakaty filmu w różnych stylistykach (pod tekstem plakaty do filmu), aby na pewno dotrzeć do jak największej liczby odbiorców..... Tyle drogą wstępu za niedługo kolejny wpis a w nim:

krótka historia plakatu na świecie, pierwszy plakat w Polsce.

                                                       

plakat do filmu Vinci z 2004r.

Druga wersja plakatu do filmu